HANGİ PLASTİK TÜRLERİ SAĞLIĞA ZARARLI? 

Plastiklerin gıda sektöründe kullanımı oldukça yaygındır. Herkes plastiklerin sağlığa zararlı olduğunu biliyor, çoğu zaman alternatifi olmadığı için mecburiyetten kulanmaya da devam ediyor. Ancak plastiğin de türleri var. Bazı tür plastiklerin gıda sektöründe kullanımının güvenli olduğu kabul ediliyor, bazılarınınsa kesinlikle kullanılmaması gerektiği söyleniyor.

Peki biz elimizdeki bir plastik malzemenin türünü ve güvenli olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? Bunun için bu malzemenin üzerindeki, türünü gösteren işarete bakabiliriz. Çoğu plastik malzemenin üzerinde aşağıdaki işaretlerden biri vardır ve bu işaret hangi tür plastikten imal edildiğini gösterir.

Eğer plastik bir malzemenin üzerinde geri dönüşüm işaretlerden birini göremezseniz gıdalarınızdan uzak tutmanızı öneririm. Çünkü hangi plastikten imal edildiğini bilmiyorsunuz. Ben şahsen böyle bir malzeme gördüğümde, eğer güvenli bir malzeme olsaydı üzerine türünü yazarlardı diyorum.

Plastikte sağlık için en önemli tehlike Bisphenol A (diğer adıyla BPA) denen madde. Bu madde polikarbonatı çok sert ve cam gibi parlak hale getirmek için kullanılıyor. Okuduğum kaynaklarda, çalışmaların bu maddenin kanser riskini arttırdığını gösterdiği belirtilmiş. Eğer plastiğin üzerinde 7 işareti varsa ve hem sert hem de parlaksa, büyük ihtimalle BPA içeren bir polikarbonattır. Bu tür plastikleri mutfağınızdan uzak tutmanızı öneririm.

1. PETE veya PET

PETE veya PET Polyethylene Terephthalate'in kısaltmasıdır. Çok yumuşak, şeffaf ve gıdalarda TEK KULLANIM İÇİN güvenli olduğu kabul edilir. Çoğu su, meşrubat ve diğer içecek şişeleri bu malzemeden imal edilir. Dondurulmamalı, bulaşık makinesinde yıkanmamalı ve mikrodalga fırında kullanılmamalıdır. İçinde bulunan gıda maddesine herhangi bir zararlı madde sızdırmaz. Ancak tekrar kullanım için yeterince temizlenemez ve tekrar kullanıldığında zararlı bakteriler ürer. Bu yüzden PET şişeleri tekrar tekrar kullanma alışkanlığını bırakmamız yararımıza olur.

2. HDPE

HDPE High-Density Polyethylene (Yüksek Yoğunluklu Polietilen)'in kısaltmasıdır. Gıdalarla kullanımının güvenli olduğu kabul edilir. BPA içermez. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir. 

3. V veya PVC

PVC Polyvinyl Chloride'in kısaltmasıdır. Gıdalarla kullanılmamalıdır. İçindeki zararlı maddeleri gıdalara sızdırır.

4. LDPE

LDPE Low-Density Polyethylene (Düşük Yoğunluklu Polietilen)'in kısaltmasıdır. Bu malzeme de HDPE gibi gıdalarla birlikte kullanılabilir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir.

5. PP veya PE

PE Polietilen'in kısaltmasıdır. En güvenli plastik türü olarak kabul edilir. 2 ve 4 numara bu maddenin düğük ve yüksek yoğunluklu halidir. İçinde barındırdığı gıdalara sızdırdığı bilinen herhangi bir zararlı madde yoktur. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir.

6. PS

PS Polystyrene'in kısaltmasıdır. Çay ve kahve gibi sıcak içecekler için kullanılan köpük bardakları (karton bardaklardan bahsetmiyorum) bilirsiniz. Ya da hazır satılan tavuklarda, tavuğun altındaki köpük tabağı bilirsiniz. Ya da kolilerin içindeki elektronik cihazları darbeden korumak için kenarlara koyulan birbirine yapışık o küçük yuvarlak köpükleri. Çoğumuz o köpüğün bir tür plastik olduğunu bile bilmeyiz. Bu malzeme, Benzen denen bir maddeden imal edilir. Benzen, insan için kanserojen bir madde olarak bilinir. Bu maddeyi mutfağınızdan kesinlikle uzak tutmanızı öneririm.

7. DİĞER

7 numara belirli bir plastik türüne ait değildir. İlk 6 tür haricindeki tüm plastiklere 7 numara verilir. Genellikle BPA denen o zararlı maddeyi içerirler. Ancak içermiyor da olabilir. Bu yüzden, yukarıda da söylediğim gibi, eğer bir malzemenin üzerinde 7 işareti varsa, cam gibi parlak ve sertse, büyük ihtimalle BPA içeriyordur ve güvenli değildir.